Franchise Sözleşmesi Nedir

Franchise Sözleşmesi Franchising, başkasının çalışma prensiplerine uyarak, belirli bir bedel karşılığında anlaşılan kişi ya da kurumun ürünlerini veya hizmetlerini sağlama imkânı sunulan ve ticari sayılan bir ilişki türüdür.Piyasada isim yapmış olan markalar, yaptıkları işi daha geniş sınırlara yaymak için şubeleşmeye gidebilirler. Bunu yaparken de isim haklarını satarak ürün ya da hizmetlerini sağlayacak bağımsız veya kendi adına çalışan işletmecilerle sözleşme imzalarlar. Bu sözleşme türü Franchise Sözleşmesi ‘dir.

Franchise sözleşmesinin altına imza atan bir işletmeci, sürekli borç ilişkisi olan bir sözleşmenin altına imza atmış olur. Sözleşme süresi boyunca, tarafların hak ve yükümlülükleri genel hatlarla belirlenmelidir. Sözleşmenin getirdiği borç yükümlülüğünün nasıl olacağını taraflar belirler. Franchise alan taraf, karşı tarafın talimatları doğrultusunda hareket alacaktır. İşin başlangıcında belli bir miktar, daha sonra ise cirosunun belli bir yüzdesini, düzenli şekilde franchise veren tarafa Franchise Sözleşmesi ‘nde belirtilen şekilde vermekle yükümlü olacaktır.

Franchise Sözleşmesinde Uygulanacak Kanunlar

Türk Hukukunda doğrudan kendine bir yer edinememiş olan Franchise sözleşmeleri, sözleşme hukukunun genel kurallarına göre değerlendirilr. Distribütörlük ve acentelik ilişkileri, franchise ilişkileri ile aynı doktrinde değerlendirilmektedir. Franchise sözleşmesini diğer sözleşmelerden ayıran detay ise markaların kullanım hakları ve know-how gibi özelliklerinin bulunmasıdır. Ayrıca rekabet ve fikri mülkiyet kanunları kapsamında da değerlendirilmesi bu sözleşmeleri diğerlerinden ayıran diğer özelliktir.

Franchise Sözleşmesi Nasıl Sona Erdirilir?

Sözleşmeyi imzalarken, geçerliliğini koruyacağı süreyi belirleyip belirlememek taraflar arasında belirlenmektedir. Geçerlilik süresi sona eren bir sözleşmenin hükümlülüğü kendinden sona erecektir. Yenileme beyanı yapılmadığı müddetçe belirlenen süre sözleşmenin geçerliliğini ifade eder. Taraflar bu süre dolduktan sonra anlaşmaları durumunda daha da uzatabilirler.

Eğer sözleşme süresi belirsiz bir şekilde yapıldıysa, karşı tarafa makul bir süre vererek fesih ihbarında bulunabilecektir. Sözleşme maddelerine uyulmayan durumlarda ise haklı sebep gerekçe gösterilerek sözleşme sonlandırılabilecektir.

Bu iki sona erme durumuna ek olarak “Olağanüstü Fesih” durumu da sözleşme sonlandırma çeşitleri arasındadır. Taraflardan biri borç yükümlülüklerini yerine getirmediyse ya da öngörülemeyen bir durum ortaya çıkarsa, sözleşme olağanüstü fesih yöntemi ile sonlandırılabilicektir. Bu sonlandırma yönteminin farkı biranda olmasıdır. Taraflar olağanüstü fesihlerde birbirlerine herhangi bir süre tanımazlar.